In de regio Dordrecht is de laatste tijd veel onrust ontstaan nadat toxicologen van de VU Amsterdam meldden dat de omgeving van het bedrijf Chemours (een onderneming van DuPont) veel sterker is vervuild dan eerder werd aangenomen.
GenX
Kankerverwekkende stoffen (GenX) in drinkwater in de gehele regio zorgen voor een run op flessen water bij de supermarkt. Ook groenten en fruit uit eigen tuin blijken in een straal van meer dan een kilometer sterk te zijn vervuild. Dit is voor betrokkenen op zijn minst erg vervelend. Wat nog veel zorgwekkender is, is dat de in het verleden gebruikte stof PFOA (C8) nog steeds in hoge concentraties voorkomt op onder andere bomen, gras en planten in de regio. DuPont wist echter al decennialang dat deze stof schadelijk was en in 2000 is dit ook wetenschappelijk vastgesteld. Toch stopten ze pas in 2012 met het gebruik hiervan en werd GenX de vervanger in het productieproces van Teflon. Ten aanzien van de veiligheid van GenX bestaan grote twijfels over welke grenswaarde nu precies veilig is voor mensen, desondanks wordt de stof nog steeds geloosd in de rivier.
In Amerika speelde de afgelopen 15 jaar met een soortgelijke fabriek van DuPont en Chemours in Parkersburg een ingrijpende juridische strijd. DuPont en Chemours hebben daar de zaak die tegen hen werd aangespannen, vanwege gezondheidsschade door C8, dit jaar geschikt. De 3550 omwonenden hebben hun gelijk gehaald en vorig jaar won de Amerikaanse Carla Bartlett als eerste een zaak tegen DuPont vanwege nierkanker.
Medewerkers van DuPont in Nederland hebben hoge waarden C8 in hun bloed. Ook bij tientallen omwonenden is een te hoge waarde gemeten. Het risico op nierkanker, zaadbalkanker, schildklierafwijkingen, een verhoogd cholesterolgehalte, hoge bloeddruk bij zwangerschap en colitis ulcerosa neemt hierdoor toe, zo blijkt uit Amerikaans onderzoek.
In Nederland houden onder andere het RIVM, de Omgevingsdienst Zuid-Holland-Zuid, de gemeente Dordrecht, de provincie Zuid-Holland, het openbaar ministerie en ook het FNV zich bezig met de situatie in Dordrecht. Pieter van Vollenhoven uitte recent, als voorzitter van de stichting Maatschappij en Veiligheid, forse kritiek op de overheid vanwege het nalaten toezicht te houden en het nalaten de samenleving openlijk te waarschuwen voor de mogelijke risico’s.
Langzaam maar zeker komen er acties op gang. Zo zijn er al mensen die uit protest hun rekening voor drinkwater weigeren te betalen, burgemeesters die eisen dat GenX niet meer in de rivier wordt geloosd, maar wordt opgeslagen. Ook zijn bij de fabriek spontane betogingen georganiseerd.
Gebrekkig toezicht?
De grote vraag is waarom toezichthoudende instanties niet eerder hebben ingegrepen terwijl al vele jaren bekend is dat de vervuiling bestaat en deze mogelijk ernstige gevolgen heeft. Er is voldoende aanleiding geweest om actie te ondernemen, dit is echter nagelaten. De regelgeving loopt achter de feiten aan terwijl voorzorg geboden zou moeten zijn. Chemours weigert excuses aan te bieden, omdat ze stelt zich altijd aan de vergunningen te hebben gehouden en dus de wet niet te hebben overtreden. Jegens de (ex)werknemers van DuPont gaat die vlieger in ieder geval niet op. DuPont wist daarnaast al in 1961 (volgens interne stukken) dat C8 schadelijk was voor de gezondheid. Op DuPont rust als werkgever een strenge plicht om te voorkomen dat werknemers door hun werkzaamheden gezondheidsschade oplopen.
Naast DuPont hebben ook overheden, vergunningverleners en/of toezichthouders hier duidelijk hun verantwoordelijkheden niet goed nageleefd. Het is hoog tijd dat de onderste steen boven komt. Wordt vervolgd.
