Wat is een verkeersongeval?

In het aansprakelijkheidsrecht wordt vaak gesproken over een zogenaamd verkeersongeval. Toch is het niet altijd duidelijk welke lading dat woord dekt. Dat het om een spijtige gebeurtenis gaat weten we wel, maar aan welke voorwaarden die gebeurtenis moet voldoen om ook effectief de titel ‘verkeersongeval’ te krijgen? Dat laatste is minder duidelijk. Wij leggen daarom een en ander voor jou uit.

Een ongeval

Aangezien het woord verkeersongeval een samenstelling is waarbij het woord ‘ongeval’ het meest in het oog springt, verdient die laatste dan ook de nodige benadrukking. Van een ongeval spreken we indien het gaat om (i) een plotselinge gebeurtenis, (ii) die we voordien niet hadden verwacht en (iii) waarbij er schade optreedt. Zo’n ongeval kan opzettelijk gebeuren, maar dat hoeft geen vereiste te zijn. Opzet is ook geen vereiste als we het hebben over het aansprakelijkheidsrecht, waarbij een fout reeds voldoende kan zijn.

Verkeer

Een juridische definitie voor het begrip ‘verkeer’ is er niet. Slaan we er ons woordenboek op na, dan lezen we dat het gaat over ‘verplaatsing’. Ons woordenboek heeft het onder andere over de verplaatsing van mensen, objecten, schepen, vliegtuigen of zelfs data. Ook verplaatsing van geld, het zogenaamd economisch verkeer, is een onderdeel van dit breed begrip. In juridische termen kan dat ook kloppen, maar blijken we het vaker te hebben over het zogenaamde wegverkeer dat bestaat uit voetgangers, gemotoriseerde en niet-gemotoriseerde verplaatsingstoestellen. Om verwarring te vermijden spreekt de wetgever meestal over het ‘wegenverkeer’, zoals hij het ook bijvoorbeeld gebruikt als opschrift voor de toepasselijke wet (de Wegenverkeerswet 1994).

Wie moet de kosten betalen?

In principe moet iedere Nederlander zijn eigen schade dragen. Toch zijn er heel wat uitzonderingen, waarbij het aansprakelijkheidsrecht de belangrijkste vormt. Volgens het aansprakelijkheidsrecht moet degene die een ander schade berokkent door zijn foutieve gedraging, die schade ook vergoeden. Als het gaat over verkeersongevallen, dan komen we meestal uit bij de verzekeraar van één of meer betrokken bestuurders. Toch hoeft ook dat niet altijd correct te zijn. Zo kan soms ook de werkgever aansprakelijk zijn, net als de bezitter van een overstekend dier. Ook bij jonge en zwakke weggebruikers gelden er uitzonderingen waarbij de (verzekeraar van de) bestuurder moet opdraaien voor de kosten, terwijl het eigenlijk de andere weggebruiker was die een fout beging. Verder onderscheiden we nog heel wat extra bijzondere gevallen, waarbij soms zelfs de wegbeheerder aansprakelijk kan zijn door bijvoorbeeld een gebrekkige signalering van een gevaarlijke wegsituatie. Een letselschade jurist kan je als geen ander wegwijs banen door dit kluwen aan regels en aansprakelijkheidsgronden.   Lees ook: Hoe groot is de kans op een verkeersongeval? Hoe te handelen bij een verkeersongeval? Wanneer gebeuren de meeste verkeersongevallen? Verkeersongeval, wie is er fout? Smartengelden berekenen na een verkeersongeval Letselschade na een verkeersongeval: wat moet je weten? Verkeersongeval met een fietser Verkeersongeval met een auto Verkeersongeval met een motorrijder