De cijfers tonen aan dat er de afgelopen jaren steeds meer ongelukken met een scootmobiel hebben plaatsgevonden. Ook onze letselschade advocaat merkt dat steeds meer slachtoffers van een verkeersongeluk met een scootmobiel rijden. Dat komt onder andere omdat er ook gewoon meer scootmobielen op de openbare weg rijden, maar volgens experts is dat zeker niet de enige verklaring. We bespreken de cijfers die niet alleen aantonen dat er meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden, maar die ook het risico op een dodelijk ongeval onderstrepen. Daarnaast hebben we het over de verklaringen voor het feit dat er meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden.
De cijfers tonen aan dat er steeds meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden. Deze trend is al langer merkbaar. Dergelijke ongelukken kunnen in de meest uiteenlopende letsels resulteren, zoals botbreuken en hersenletsels. Ook dodelijke ongevallen komen voor. In 2010 vielen er bijvoorbeeld nog 19 dodelijk gewonde scootmobielbestuurders te betreuren. In 2015 waren dat er al 41. Vervolgens steeg het aantal dodelijk gewoonde bestuurders van een scootmobiel in 2018 naar 44. Opvallend daarbij is dat vrijwel alle betrokkenen ouder waren dan zestig jaar. Voorheen waren er zo weinig ongevallen dat er geen apart onderzoek naar werd verricht, tegenwoordig zijn de cijfers zo alarmerend dat onderzoeksinstituten ze nauwgezet opvolgen. Van alle mensen die in 2010 omkwamen bij een verkeersongeluk reden er 3% in een scootmobiel. In 2016 was dat al verdubbeld naar 6%.
Bij een dieptestudie bleek dat maar liefst 60% van de onderzochte ongevallen zogeheten enkelvoudige ongevallen zijn. Het gaat om ongevallen waarbij geen andere weggebruiker betrokken is, bijvoorbeeld omdat de scootmobielbestuurder tegen een object aanrijdt, een bocht te laat neemt of omdat de scootmobiel omvalt na het rijden in een kuil.
Bij de overige 40% kwam de scootmobiel wel in botsing met een andere verkeersdeelnemer. Bij 35% van die botsingen met andere verkeersdeelnemers was de andere verkeersdeelnemer een auto. Daarnaast gaat het voornamelijk om bestelauto's (21%), vrachtauto's (21%) en fietsers (eveneens 21%). Opvallend, maar zeker niet onlogisch, is het dat vooral dergelijke botsingen met personen-, bestel- en vrachtauto's in dodelijke ongelukken resulteren. Maar liefst 75% van alle dodelijke ongelukken ontstaan op deze manier.
Niet alleen blijkt uit de cijfers dat er meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden, bovendien blijkt ook dat de kans op een dodelijk ongeluk met een scootmobiel hoger ligt dan bij andere voertuigen. Dat wordt heel duidelijk wanneer het aantal dodelijke slachtoffers wordt afgezet tegen het aantal gereden kilometers. Bij motorrijders vallen er gemiddeld 50 doden per miljard kilometers te betreuren. Bij snoer- en bromfietsers gaat het om 42 doden per miljard kilometers. Fietsers (13) en voetgangers (11) komen beduidend beter uit dit onderzoek, zeker in vergelijking met scootmobielbestuurders. Hierbij gaat het namelijk om maar liefst 275 (!) dodelijke ongevallen per miljard kilometers. Het risico op een dodelijk ongeval ligt bij scootmobielen dan ook veel hoger dan bij andere voertuigen.
Dat er meer ongelukken met de scootmobiel plaatsvinden, valt op verschillende manieren te verklaren. In de eerste plaats is het aantal scootmobielen op de openbare weg de afgelopen jaren alleen maar toegenomen. Dat is een eenvoudige verklaring voor het feit dat er meer ongelukken met de scootmobiel plaatsvinden. Toch is dit een al te eenvoudige verklaring en zijn er nog andere oorzaken die we dienen te benoemen. Hieronder bespreken we alle oorzaken die ervoor zorgen dat er meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden.
Het aantal scootmobielen op de Nederlandse weg neemt al jaren toe. In 2003 waren dat er nog ongeveer 115.000, intussen zijn dat er ruim 300.000. Deze stijging heeft voornamelijk te maken met de vergrijzing van de bevolking. Er zijn steeds meer ouderen die mobiel willen blijven en zij kiezen voor een scootmobiel. De scootmobiel is relatief voordelig en mensen kunnen het zelfs bemachtigen met de hulp van de gemeente. Het is ook heel toegankelijk, want zonder papieren of enige voorbereiding mag men een scootmobiel besturen.
Nu er meer scootmobielen rondrijden, vinden er ook meer ongelukken met een scootmobiel plaats. Toch is dat volgens experts niet de enige verklaring voor het feit dat er meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden.
Zo heeft de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) de veiligheid van de scootmobiel in 2018 in kaart gebracht. Het deed dat door talloze verkeersongevallen nauwgezet te bestuderen. Daaruit bleek dat ook de gebrekkige veiligheid een verklaring vormt voor het feit dat er meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden. Het onderzoek had het onder andere over een probleem met de hendel op het stuur. Deze hendel dient om gas te geven en niet om te remmen. Veel bestuurders knijpen bij een gevaarlijke situatie de hendel in als reflex. Verder zou een scootmobiel te eenvoudig uit balans raken. Een zogeheten stuurhoekbeveiliging moet dit euvel helpen op te lossen.
Ten slotte blijken de Nederlandse wegen ook niet klaar te zijn voor het toegenomen aantal scootmobielen. Door fietspaden te verbreden, in te zetten op opvallende en zichtbare oversteekplaatsen en het beter afstemmen van verkeerslichten zou het aantal ongelukken met een scootmobiel kunnen worden teruggedrongen. Of zou men ten minste kunnen voorkomen dat er nóg meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden.
Door de aard van de scootmobiel wordt het vooral gebruikt door mensen met een beperking en door ouderen. Volgens onderzoek gaat het voornamelijk om alleenstaande dames die een lagere opleiding genoten en die een benedenmodaal inkomen hebben. Veel van deze personen hebben ook een verminderde lichamelijke fitheid. Dat zijn stuk voor stuk factoren die ervoor kunnen zorgen dat men anders en minder adequaat reageert bij een gevaarlijke verkeerssituatie, wat mee zou kunnen verklaren waarom er meer ongelukken met een scootmobiel gebeuren.
Interessant hieromtrent is een onderzoek dat in 2012 is verricht. Dit onderzoek ging na wat de oorzaak was van het ongeval waarbij een scootmobielbestuurder op de spoedeisende hulp terechtkwam. Daaruit bleek dat in ruim 20% van de gevallen de scootmobiel omviel bij het oprijden of afrijden van een verhoging of bij het rijden door een kuil. Daarnaast was er in 16% van de gevallen sprake van een aanrijding. Het ging daarbij niet alleen om aanrijdingen door automobilisten, maar ook om aanrijdingen door fietsers.
In 15% van de gevallen botste de scootmobiel op een object en in 14% van de gevallen was er sprake van een fout bij het bedienen van de scootmobiel. In 7% van de gevallen viel de scootmobiel dan weer om bij het nemen van een bocht, bijvoorbeeld omdat de bocht met een te hoge snelheid werd genomen. Dit onderzoek toont aan dat een combinatie van persoonlijke factoren en inschattingsfouten met ongunstige wegomstandigheden verklaren waarom er meer ongelukken met een scootmobiel plaatsvinden.