De vergoeding voor materiële schade valt vrij eenvoudig te verklaren. Wie breekt betaalt, durft men in de volksmond wel eens te zeggen. De materiële schadevergoeding moet dan ook de vermogensschade compenseren en heeft een vergoedende werking. Bij smartengeld gaat het daarentegen om immateriële schade. Psychische en fysieke pijn zouden dan verzacht worden door middel van een financieel bedrag. De vraag stelt zich dan ook of een slachtoffer wel gebaat is bij zo’n financiële vergoeding.
In sommige gevallen is het antwoord op die vraag zeker positief. Natuurlijk zal het smartengeld het gedane leed niet kunnen wegnemen, toch kan het een verzachtende werking hebben. Veel is afhankelijk van de persoonlijke beleving. Denk bijvoorbeeld aan een persoon die ten gevolge van het ongeval te kampen heeft met verminderde sociale interactie. De vrienden in de bar opzoeken, zit er dan niet meer in. Dankzij de smartengeldvergoeding kan diezelfde persoon echter een computer met webcamera kopen om zo toch nog het sociaal contact te onderhouden. Bovendien kan hij ook een leuke reis maken met diezelfde vrienden of een traiteur inschakelen om een barbecue te organiseren. De situatie herstellen kan het smartengeld niet, wel kan het een verzachtende werking hebben. Toch is dat lang niet altijd het geval. Wat bijvoorbeeld met een comapatiënt die een smartengeldvergoeding ontvangt? De comapatiënt zal zelfs met een beperkte mate van bewustzijn niet de compenserende werking daarvan begrijpen. Toch streven wij steeds, met de menselijke waardigheid als voornaamste motivatiebron, voor een gepaste smartengeldvergoeding voor comapatiënten. Tot slot speelt ook de financiële situatie van het slachtoffer een rol: wie reeds over een welgevulde (spaar)rekening beschikt, zal maar weinig merken van diezelfde compenserende werking.
Toch geven ook slachtoffers die het smartengeld niet nodig hebben aan dat zij genoegdoening ervaren van het smartengeld. Vaak zien zij dat dan ook als een erkenning van hun leed. Het feit dat de aansprakelijke partij, de verzekeraar en/of de rechter het nodig acht(en) dat de slachtoffers zo’n vergoeding ontvangen, toont aan dat ze niet vergeten worden. Bovendien laat het ook een beetje emoties toe in de rechtszaal waar anders louter de juridische kilte heerst. Alleen al daarom is het smartengeld een nuttig aspect van het aansprakelijkheidsrecht.
In Nederland neemt de smartengeldvergoeding zelden hoge proporties aan. Vooral in vergelijking met het buitenland is de Nederlandse smartengeldvergoeding beperkt. Omdat ook wij vinden dat slachtoffers erkenning verdienen voor hun leed, streven wij dan ook steeds een eerlijke en gepaste smartengeldvergoeding na. Rapporten door onafhankelijke medische of psychische experts moeten onze claim rechtvaardigen. Wij van SAP geloven dan ook dat een slachtoffer wel degelijk baat kan hebben bij een gepaste smartengeldvergoeding en doen er dan ook alles aan om hun belangen nauwgezet te behartigen.