Er zijn heel wat zieke mensen in de wereld. Mensen die elkaar opzettelijk besmetten, bijvoorbeeld door te hoesten terwijl ze besmet zijn met corona of door onveilige seks te hebben terwijl ze besmet zijn met hiv. Je bent expres besmet, hoe nu verder? Wat als een ander je expres doet ziek worden? Kan je daar iets tegen beginnen? Onze letselschade advocaat legt het uit.
De kern van het aansprakelijkheidsrecht is dat men de schade waarvoor men aantoonbaar verantwoordelijk is, moet vergoeden. In artikel 6:162 Burgerlijk Wetboek staat te lezen dat degene die een toerekenbare onrechtmatige daad pleegt, de aan een ander aangerichte schade moet vergoeden. De ongeschreven regel is dan ook duidelijk: je gaat niet in een ander zijn gezicht hoesten als je corona of een andere ziekte hebt. Het is een duidelijke morele plicht waar eenieder van op de hoogte is. In theorie kan het aansprakelijkheidsrecht hoesten met corona afstraffen, maar in de praktijk is het vaak niet zo eenvoudig en blijft hoesten met corona onbestraft.
Of een ander besmetten met een ziekte al dan niet toerekenbaar is, is per geval te beoordelen. Als men zelf niet weet dat men ziek is, kan men moeilijk zeggen dat een ander besmetten toerekenbaar is. Gaat men openlijk hoesten met corona en weet men dat men ziek is, dan is dat natuurlijk anders. Over een ziekte als corona is er bovendien veel bekend en dat speelt in het nadeel van de dader. Hoe lang ben je besmettelijk met corona? Wanneer ben je besmettelijk met corona? Wat is een besmetting met corona? Het zijn vragen waarop het antwoord veelvuldig wordt gedeeld. Er bestaan ook duidelijke instructies van het RIVM, bijvoorbeeld omtrent het niet-hoesten met corona, het dragen van mondkapjes, het niet spugen enzovoort. Als men deze instructies in de wind slaat en opzettelijk spuugt of hoest, is de daad natuurlijk toerekenbaar.
Het is echter moeilijk om aan te tonen dat men door de opzettelijke hoester of spuger besmet is. Corona grijpt nog steeds snel om zich heen en dan is het erg moeilijk om te bewijzen door wie men is besmet met corona. Wanneer is iemand met corona besmettelijk? Hoe lang ben je besmettelijk als je corona hebt? Heb je de ziekte toen opgelopen of op een ander moment? Was je al niet eerder ziek? Hoe snel ben je besmettelijk met corona? Het zijn voorbeelden van vragen die terecht door letselschade advocaten worden gesteld en die aansprakelijkheidsclaims bemoeilijken. In de praktijk is het allemaal erg moeilijk om aan te tonen.
Hoe besmettelijk is corona? Erg besmettelijk. Dat is ook een probleem, want bij besmettelijke ziektes als corona en griep is het vaak erg moeilijk om aan te tonen wie wie heeft besmet. Als je dat al kunt bewijzen, moet je bovendien nog bewijzen dat men expres besloot te hoesten met corona of dat men niet het nodige heeft gedaan om je te beschermen. Het is dus allemaal heel complex.
Toch zijn er in het verleden al rechtszaken rond opzettelijke besmettingen geweest. Een bekend voorbeeld is de Groninger hiv-zaak, ook wel de hiv-spuiterszaak genoemd. Bij de Groninger hiv-zaak organiseerden drie seropositieve mannen groepsseksfeestjes in Groningen. Er was in die periode al veel bekend over hiv en het belang van veilige seks werd voldoende benadrukt.
Vanaf eind 2005 begonnen de feestjes te ontaarden en vielen er slachtoffers. Veel van de slachtoffers herinnerden zich enkel dat ze na het drinken van enkele biertjes in slaap vielen. Een aantal slachtoffers herinnerden zich dat het bier een zoutige smaak had. Een aantal slachtoffers merkten dat hun gezondheid na het bezoek aan de seksfeestjes verslechterde. Ze bleken uiteindelijk besmet te zijn met hiv.
Nader onderzoek toonde aan dat de slachtoffers werden gedrogeerd met 4-hydroxybutaanzuur. De drie daders hadden onbeschermde, anale seks met de bewusteloze slachtoffers. De bewusteloze slachtoffers werden bovendien geïnjecteerd met het besmette bloed van de daders. De daders hadden het doel om een hiv-clubje te creëren dat zich geen zorgen meer hoefde te maken over besmettingen, omdat ze toch al besmet zouden zijn. Hierdoor was de weg voor ongeremde seks opnieuw helemaal vrij.
De twee hoofddaders werden aanvankelijk veroordeeld tot 12 jaar en 9 jaar cel, maar de Hoge Raad maakte er uiteindelijk 8 en 5 jaar van. Volgens de Hoge Raad kwam dat omdat nooit met 100% zekerheid kon worden gezegd of de besmettingen al dan niet het gevolg waren van de onbeschermde seks en/of de toegebrachte injecties. Het kon ook gebeurd zijn tijdens eerdere onbeschermde seks, tijdens een medische fout met een gebruikte naald en dergelijke meer. Net als bij contact met iemand met corona doemde de bewijsproblematiek ook hier op.