Goede buren en vrienden lenen al eens spullen aan elkaar. In veel gevallen gaat dat ook goed en zorgt dat voor goede relaties en verhoudingen. Maar soms gaat het niet goed. De geleende spullen veroorzaken letselschade of degene die de spullen leent, brengt schade aan de spullen of aan een ander toe. Wie is er aansprakelijk bij letselschade veroorzaakt door uitgeleende spullen? En wat als men schade toebrengt aan een ander, bijvoorbeeld door met een geleende auto een verkeersongeval te veroorzaken? We leggen het uit.
In de eerste plaats kan degene die de spullen leende schade oplopen. Stel bijvoorbeeld dat u een kettingzaag leent van uw buurman. Tijdens het gebruik vliegt de ketting er ineens af en krijgt u te maken met letselschade. Achteraf bekeken blijkt dat het een en ander versleten en slecht onderhouden is. Wie is er dan aansprakelijk bij letselschade veroorzaakt door uitgeleende spullen? In dit geval is dat de buurman. Hij had namelijk de kettingzaag goed moeten onderhouden en had geen slecht onderhouden machine mogen uitlenen.
In de praktijk zal dit echter niet altijd de fout zijn van de buurman. Zo kan het bijvoorbeeld dat de buurman de machine wel goed heeft onderhouden, maar dat er sprake is van een productiefout. Wie is er dan aansprakelijk bij letselschade veroorzaakt door uitgeleende spullen? In dat geval gaat het in principe om de producent. Er is namelijk sprake van productaansprakelijkheid. Opdat er sprake zou zijn van productaansprakelijkheid moet een product niet voldoen aan de verwachtingen die u ervan mocht hebben. Een veilig product is natuurlijk iets dat u mag verwachten. Bij productaansprakelijkheid is in principe de fabrikant aansprakelijk te stellen. Als het product buiten de Europese Gemeenschap is vervaardigd, kunt u de importeur aansprakelijk stellen. Als u niet weet wie de importeur of de producent is, is de leverancier aansprakelijk te stellen. Dit is heel complexe materie. Daarom is het aan te raden om een letselschade advocaat in te schakelen.
Het kan natuurlijk ook anders. Zo kan de kettingzaag van uw buurman wel gewoon goed en veilig functioneren, maar hebt u er misschien gekke dingen mee gedaan. Hierdoor werkt de kettingzaag niet langer. Of uw hond bijt spullen kapot die u hebt geleend. In dat geval bent u aansprakelijk voor de schade aan het geleende object. Als u spullen leent, speelt het zogeheten quasi-eigenaarsrisico namelijk een rol. Hoewel u bij het lenen nog niet de eigenaar wordt, draagt u er namelijk wel de verantwoordelijkheid voor. Net zoals wanneer u de eigenaar bent. De buurman mag verwachten dat u alles in een goede staat teruggeeft.
Veel mensen denken dat de aansprakelijkheidsverzekering in dergelijke gevallen de schade zal vergoeden, maar dat is in principe niet het geval. In de praktijk is er namelijk vrijwel altijd een opzichtclausule die verhindert dat u hiervoor een vergoeding krijgt. De redenering hierachter is vrij eenvoudig en logisch: de aansprakelijkheidsverzekering vergoedt niet de spullen die van u zijn en die u kapot maakt. Het eigenaarsrisico is dus voor eigen rekening. Het zou niet logisch zijn dat spullen die u leent en waarvoor het quasi-eigenaarsrisico geldt wel worden vergoed. Sommige verzekeraars doen hier echter minder moeilijk over en vergoeden tot een bepaald maximum. Daarom blijft het aan te raden om bij twijfelgevallen even te informeren bij de eigen verzekeraar.
Niet alleen gereedschap wordt al eens uitgeleend, maar ook auto's. Hierbij draagt u zelf enige verantwoordelijkheid. Zo mag u uw auto niet zomaar uitlenen aan iemand die dronken is of die geen rijbewijs heeft. Dat doe u natuurlijk niet. Maar zelfs dan kan het natuurlijk dat uw broer of buurman een ongeluk heeft met uw auto. Is je auto verzekeraard als je hem uitleent? Gelukkig wel. Hoewel uw broer of buurman aansprakelijk is voor de schade, moet uw verzekeraar de schade vergoeden. Want wie is juridisch eigenaar van een auto en wie heeft de verzekering afgesloten? Dat bent u. Ondanks dat u niks met het ongeval te maken hebt, is het dus toch uw verzekering die wordt aangesproken.