Wanneer we met de rug tegen de muur staan, kunnen we geen kant meer op. Wanneer we een brede rug hebben kunnen we dan weer heel wat verdragen. In het taalgebruik speelt de rug een belangrijke rol. Dat is niet eens verwonderlijk: de ruggengraat vormt het fundament van het lichaam. De opeenstapeling van zenuwen en botten zorgen voor essentiële verbindingen. Bij een gebroken rug kan het leven dan ook voorgoed veranderen.
Van het hoofd tot aan de stuit loopt de wervelkolom. Deze wervelkolom bestaat uit vijf lendenwervels die zich ter hoogte van de onderrug bevinden, twaalf borstwervels die zich ter hoogte van de borstkas situeren en zeven halswervels die ter hoogte van de nek zitten. Elke wervel bestaat op zijn beurt uit een wervellichaam met doornvormige uitsteeksels. Aan deze uitsteeksels zijn de banden en de spieren bevestigd.
De wervelkolom heeft een belangrijke functie in het menselijk lichaam: het zorgt ervoor dat we niet bezwijken onder ons eigen gewicht. Daarnaast maakt de wervelkolom het mogelijk om te bewegen. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat we kunnen draaien en buigen. Door de wervelbogen loopt ten slotte ook het ruggenmerg, waarin zich de zenuwen bevinden die vanaf de hersenen naar de huid en de spieren lopen. Zonder deze zenuwen zouden de hersenen het lichaam niet kunnen aansturen.
Als een rugwervel gebroken is, komt dit meestal door een val of door een extreme rompbuiging. Vooral op jonge leeftijd is een grote kracht op de wervel de voornaamste oorzaak voor een gebroken rugwervel. Meestal zal een gebroken rugwervel dan het gevolg zijn van een zwaar ongeval, zoals een auto-ongeluk. Op oudere leeftijd kan een gebroken rugwervel eenvoudiger optreden, want het bot is dan minder sterk. Achterovervallen, zelfs op de billen, kan dan al volstaan om in een gebroken rugwervel te resulteren.
Meestal treedt een breuk op ter hoogte van het wervellichaam, zeker bij ouderen. Dit komt omdat het bot in de loop der jaren wat minder sterk wordt en de voorzijde korter wordt dan de achterzijde. Het is het zwakste punt van een rugwervel en het is dan ook niet onlogisch dat net daar de rugwervel gebroken wordt.
De exacte symptomen kunnen sterk verschillen en zijn afhankelijk van de ernst van de gebroken rug. In principe zal een botbreuk, of een gebroken rugwervel, in pijn resulteren. Deze pijn is het sterkst merkbaar bij het bewegen, bijvoorbeeld wanneer de patiënt probeert te staan of wandelt. De pijn zal zich vooral aan de kant van de rug bevinden, maar zal ook uitstralen. Hierdoor kunnen ook andere lichaamsdelen pijn doen, zoals de benen of de armen. Soms merken patiënten ook tintelingen naar de armen of de benen op.
Bij ernstige pijn is het altijd raadzaam om een arts op te zoeken. De arts zal al snel aan een gebroken rugwervel denken en een röntgenfoto nemen. Vaak is er ook een CT-scan nodig om de breuk goed te kunnen inspecteren, terwijl er voor de diagnosestelling meestal geen MRI-scan nodig is.
Als een gebroken rugwervel al te eenvoudig optreedt, zal de arts osteoporose vermoeden. Dit wil zeggen dat het bot poreus of zwak is geworden. Het is een chronische aandoening, waarbij de botsterkte afneemt. Naar de toekomst toe, zullen er acties worden ondernomen om de kans op een nieuwe botbreuk te verlagen. Als men er tijdig bij is, kan de verdere teruggang worden voorkomen en kan de botkwaliteit nog worden verbeterd.
De behandeling bestaat meestal uit een combinatie van verschillende behandelingsmethoden, zoals medicijnen die de botafbraak afremmen, supplementen met calcium en vitamine D, fysiotherapie, mensendieck, cesartherapie, pijnstillers en een behandeling met bijschildklierhormonen.
Het is moeilijk om te zeggen welke letselschade een gebroken rug met zich meebrengt en wat bij een gebroken rug de hersteltijd is. Er zijn namelijk verschillende manieren waarop een rug gebroken kan zijn, telkens met eigen symptomen en behandelingsmethoden. De minst erge variant is een stabiele breuk in de rug. In de meest extreme variant gaan een gebroken rugwervel en verlamming hand in hand.
In een minder ernstige variant gaat het om een stabiele fractuur van de wervelkolom. Bij een stabiele breuk in de rug is het wervellichaam gebroken, maar is het ruggenmerg niet in gevaar. Een stabiele breuk ontstaat meestal na een val. Om na te gaan of een gebroken rug een stabiele breuk is, is er een CT-scan en een neurologisch onderzoek nodig.
Hierbij is niet altijd een operatie noodzakelijk. Soms zal men een brace of korset verkiezen, maar ook dat is niet altijd nodig. Wel kan men bedrust opleggen waardoor men minstens tijdelijk arbeidsongeschikt is. Die bedrust is vaak cruciaal om een afname van de bloeduitstortingen te bewerkstelligen. Een korset moet u bovendien zes tot twaalf weken dragen om nadien een revalidatie te ondergaan met behulp van een fysiotherapeut.
Bij een instabiele breuk is er wel een kans dat het ruggenmerg is beschadigd. Bij een instabiele breuk is een operatie bijna altijd nodig. Hoe snel de operatie wordt uitgevoerd, is afhankelijk van de neurologische uitval en de staat van het ruggenmerg. Hoe dan ook is er een groter risico op een neurologische uitval en een beschadiging van het ruggenmerg. Bedrust in gestrekte toestand is hier noodzakelijk. In afwachting van de operatie zal de patiënt meestal als een boomstam in bed worden gedraaid. Verplaatsen in het bed dient te gebeuren door een verpleegkundige die het lichaam zal wegdraaien terwijl het zich gestrekt dient te houden.
Voor de operatie wordt altijd een blaaskatheter aangebracht. De operatie zelf geschiedt via de rugzijde waarbij staven en schroeven in de rug geplaatst worden. Met behulp van deze schroeven en staven worden de wervels aan elkaar vastgezet. Soms is het ook nodig om ook aan de voorkant een operatie uit te voeren om de breuk te stabiliseren. Eventueel zal een neurochirurg de operatie bijwonen.
De operatie bij een instabiele breuk brengt heel wat risico's met zich mee. De eerste dagen na de operatie is er bijvoorbeeld een groter risico op nabloedingen. Ook zal een operatie niet altijd het herstel van de zenuwbeschadiging inluiden. Er blijft dan ook een risico op extra pijn, gevoelsstoornissen en krachtverlies. Een operatie van een instabiele breuk verhoogt eveneens de kans op een trombose of een longembolie. Over het algemeen zal de patiënt dan ook dagelijks zichzelf een bloedverdunnend medicijn moeten inspuiten. Tot slot is er het risico dat schroeven of staven breken ten gevolge van niet-genezende wervels. Dat gaat dan weer gepaard met ernstige pijnklachten. Na de operatie krijgt de patiënt daarom altijd bedrust opgelegd, waarna wordt overgegaan naar fysiotherapie.
De behandelende arts zal nagaan of er na de operatie al dan niet een korset moet worden gedragen. Een korset is een ondersteunende brace aan de buitenkant van het lichaam. Het draagt niet meteen bij aan het stabiliseren van de breuk, daarvoor dienen de schroeven en de staven. Het helpt wel het lichaam te ondersteunen en de wervelkolom gestrekt te houden. Er komt dan minder druk op de gebroken wervels te staan, waardoor ze eenvoudiger genezen. Een korset heeft daarom geen nut voor wie platligt, want dan worden de wervels sowieso niet zwaar belast. Als een korset nodig is, is dit meestal voor zes tot twaalf weken het geval. Het gebruik van het korset wordt naar het einde toe stelselmatig afgebouwd.
Indien het gaat om een instabiele breuk, krijgt de patiënt altijd heel wat leefregels opgelegd. Dit is ook het geval indien er een soort van herstel mogelijk is. Zo zal de patiënt langdurig geen wagen mogen besturen, niet mogen fietsen en niet mogen zwemmen. Ook het maken van bepaalde bewegingen (bv. vang- of trekbewegingen) worden nadrukkelijk verboden. Zitten mag niet langdurig gebeuren en mag niet onderuitgezakt gebeuren. Activiteiten zoals koken, dienen dan weer halfzittend en met een gestrekte rug te gebeuren. Het slachtoffer zal ook geen zware objecten (van meer dan 5 kilogram) mogen tillen en geen zware huishoudelijke taken mogen uitvoeren. De patiënt zal minimaal een jaar niet meer mogen roken, hoewel dat niet per se een nadeel hoeft te zijn.
Een ernstige vorm van een gebroken rug is een dwarslaesie. Hierbij is er sprake van een onderbreking van de zenuwen in het ruggenmerg van het slachtoffer. Het kan gaan om een complete of een incomplete dwarslaesie, afhankelijk van het feit of de zenuwen al dan niet geheel zijn doorgesneden. Enkel in het tweede geval is een gedeeltelijk herstel mogelijk. Hoe dan ook zal (gedeeltelijke) verlamming van het lichaam optreden.
SAP Letselschade Advocaten heeft een ruime expertise in het vorderen van een schadevergoeding bij een dwarslaesie. Uiteraard geldt dat ook voor een klassieke (in)stabiele gebroken rug of andere vormen van letselschade. Tijdens een gratis gesprek gaan we voor u na wat de mogelijkheden zijn. Uiteraard komen we bij u thuis of in het ziekenhuis langs indien u zelf het bed niet zomaar kan verlaten.