Het slachtoffer worden van een ongeval is in alle gevallen heel vervelend. Of je nou met je fiets in een verkeersongeval terecht komt, op je werk het slachtoffer wordt van een bedrijfsongeval of op straat wordt aangevallen door een hond. En hoewel het slachtoffer zelf natuurlijk meestal het meeste letsel ervaart, kan een ongeval ook voor anderen heel heftig zijn.
Als je wordt geconfronteerd met een ongeval of de gevolgen van een ongeval kun je daar als omstander ook veel last van krijgen. Dit is al het geval als je het slachtoffer niet kent. Wanneer je het slachtoffer wel kent, kan dit letsel voor jou nog vele malen groter zijn. Er kan sprake zijn van affectieschade.
Bij affectieschade heb je last van de gevolgen van een ongeluk dat je zelf niet hebt zien gebeuren. Je wordt geconfronteerd met de gevolgen voor het slachtoffer. Jij hebt hierdoor als naaste verdriet van wat een ander is overkomen. Er bestaat een vergoeding voor affectieschade. De hoogte van het bedrag van deze vergoeding heeft onder andere te maken met de relatie die je hebt met het slachtoffer. Zo is er een andere vergoeding voor naasten die nog met elkaar in gezinsverband leven en naasten die dat niet meer doen.
Deze vergoeding voor affectieschade bestaat sinds 1 januari 2019. Toen is de Wet Affectieschade ingegaan. Deze wet zorgt ervoor dat naasten van slachtoffers een vergoeding voor het leed dat zij ervaren kunnen claimen. Dit kun je claimen bij de veroorzaker van de schade. In het geval van een aanrijding is dat bijvoorbeeld de chauffeur die de aanrijding heeft veroorzaakt. De vergoeding voor affectieschade is onderdeel van het smartengeld. Het is een symbolisch bedrag dat vooral geldt als erkenning voor leed en als genoegdoening. Je maakt aanspraak op een vergoeding voor affectieschade als het slachtoffer ernstig en blijvend letsel heeft opgelopen, of als het slachtoffer tot overlijden komt. De drempel voor ernstig en blijvend letsel ligt heel hoog. Er moet dan sprake zijn van 70% blijvende invaliditeit of letsel waardoor een normaal menselijk contact met je naasten niet meer mogelijk is. Dit kan bijvoorbeeld zijn doordat het slachtoffer opgenomen moet worden in een verpleeghuis.
Soms duurt de afhandeling van schade erg lang. Het kan ook zo zijn dat een rechtszaak pas na een paar jaar aangespannen wordt. Het zou dus zo kunnen zijn dat je nu in een rechtszaak of afhandeling verwikkeld bent van een ongeval dat voor 2019 plaats gevonden heeft. Toen het ongeval gebeurde, bestond de Wet Affectieschade nog niet. Dit betekent dat je in zulke gevallen geen recht hebt op de vergoeding voor affectieschade. Er bestaat bij deze wet geen overgangsregeling. 1 Januari 2019 geldt als harde grens.
Er zijn een hoop verschillende mensen waar je een hechte band mee kunt hebben. Toch heb je niet bij iedereen waar je een sterke relatie mee hebt recht op een vergoeding voor affectieschade als er iets gebeurd is. Zo kun je bijvoorbeeld geen vergoeding krijgen als je oom, tante of beste vriend het slachtoffer zijn van een ongeval. Je hebt als naaste recht op een vergoeding voor affectieschade als het slachtoffer een:
Een vergoeding voor affectieschade voor broers en zussen staan niet in de Wet Affectieschade. In eerste instantie heb je dus geen recht op een vergoeding als bijvoorbeeld jouw broer door een medische fout verlamd raakt. Toch zijn hier uitzonderingen op. Als je aannemelijk kunt maken (voldoende en overtuigend kunt motiveren) dat jullie een ‘’nauwe persoonlijke relatie’’ hebben, kan het anders zijn. Dat laat zien dat jullie band zo goed was, dat jij wel degelijk veel letsel hebt door het ongeval van de ander. Dit geldt niet alleen bij affectieschade voor broers en zussen, maar ook voor bijvoorbeeld groetouders, stiefouders of stiefkinderen. In zulke gevallen kan de Wet Affectieschade breder werken.
Er zijn bepaalde vaste bedragen vastgesteld die de hoogte van de vergoeding voor affectieschade bepalen. Deze bedragen hangen samen met de relatie die je met het slachtoffer hebt en of het letsel veroorzaakt is door een ongeval of een misdrijf.
Naast een vergoeding voor affectieschade bestaat er in het Nederlands recht ook een vergoeding voor shockschade. Dit is een bedrag waar je recht op hebt als je direct geconfronteerd wordt met een ongeval van een naaste. Dit heeft bij jou dan voor een heftige emotionele shock gezorgd. Het kan zo zijn dat je zowel recht hebt op een vergoeding voor affectieschade als op een vergoeding voor shockschade. Shockschade bestaat al langer dan affectieschade en is dus ook van toepassing op ongevallen van voor 1 januari 2019. Affectieschade en shockschade hebben een paar duidelijke en een paar minder duidelijke verschillen. Eerder schreven we over deze verschillen.
Hoewel verdriet niet in geld bedragen uit te drukken is, kan een vergoeding voor affectieschade toch een zekere erkenning van jouw verdriet geven. Wil je weten wat voor jou de mogelijkheden zijn en of jij ook recht hebt op een vergoeding voor affectieschade? Je kunt altijd gratis en vrijblijvend contact met ons opnemen. Samen met een letselschade advocaat kijk je dan naar jouw specifieke situatie.