Jaarlijks worden talloze Nederlanders het slachtoffer van een bedrijfsongeval. Uit de cijfers blijkt dat vooral mannen het slachtoffer worden van een bedrijfsongeval. Er zijn natuurlijk ook meer mannen aan de slag. Lopen mannen of vrouwen meer risico op een bedrijfsongeval? We zochten het uit.
Recente cijfers van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) tonen aan dat mannelijke werknemers met een ongeval 3% van alle werknemers (mannen + vrouwen) vertegenwoordigen. Bij vrouwen gaat het om 2,2% van alle werknemers. In totaal zijn er dus meer mannelijke werknemers met een ongeval. Dat is bij alle leeftijdsgroepen het geval. Deze cijfers hebben betrekking op het jaar 2021. Zowel bij ongevallen met verzuim als bij ongevallen zonder verzuim spannen mannen de kroon. Ook het type letsel en de duur van het verzuim speelt geen rol: telkens zijn er meer mannen die het slachtoffer worden van arbeidsongevallen dan vrouwen.
Hierbij valt er slechts één uitzondering te maken, namelijk met betrekking tot geestelijke letsels. Naar aantallen waren er in 2021 meer vrouwelijke werknemers met een geestelijk letsel door een arbeidsongeval dan mannelijke werknemers. Ook eerdere onderzoeken bevestigen dit. Uit een eerdere enquête blijkt bijvoorbeeld dat 17,1% van de vrouwelijke werknemers met burn-outklachten te kampen krijgen, terwijl dat bij de mannelijke werknemers 'slechts' 14,9% is. Dat valt onder andere te verklaren door het feit dat vrouwen vaak in de onderwijs- en de zorgsector werken, sectoren met een schrijnend personeelstekort en een hoge werkdruk.
Deze cijfers hebben het natuurlijk enkel maar over aantallen. Lopen mannen of vrouwen meer risico op een bedrijfsongeval? Daarvoor moeten de cijfers niet worden afgezet ten opzichte van het totaal aantal werkenden in Nederland, maar ten opzichte van het totaal aantal werkenden binnen de geslachtsgroep. Daarbij is onder meer de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden relevant. Daarbij werd gefocust op verzuim naar aanleiding van een bedrijfsongeval. Daaruit bleek dat 1,7% van de mannen minstens één werkdag heeft gemist ten gevolge van een bedrijfsongeval ten opzichte van 1,2% van de vrouwen.
Dat mannen meer risico lopen op een bedrijfsongeval, heeft vooral te maken met de risicovolle sectoren waarin ze voornamelijk aan de slag zijn. Tot de lijst van de tien meest risicovolle beroepssectoren behoren onder meer de bouwsector, de beveiligingssector, de transportsector, de metaalsector, de tuin- en akkerbouwsector en de voedselverwerkende sector. In maar liefst negen van de tien gevaarlijkste sectoren zijn er uitgesproken meer mannen aan de slag. De percentages variëren daarbij van 67% tot bijna 100%. Als in een bepaalde sector bijvoorbeeld 1 vrouw en meer mannen werken, is het met andere woorden logisch dat mannen vaker getroffen worden door een bedrijfsongeval.
De enige uitzondering is de sector van de persoonlijke dienstverlening, waarbij er meer vrouwen dan mannen werken. Toch is dat ook nog enigszins te relativeren. In de sector van de persoonlijke dienstverlening wordt kok als het gevaarlijkste beroep bestempeld en drie op de vier koks zijn mannelijk.
Er zijn natuurlijk heel wat gevaarlijke vrouwen op de wereld. En dan zijn er ook nog gevaarlijke dieren. Zo werd recent nog een vrouw gebeten door een hond in Kampen. En het is terecht dat men bij Vrouwen Lopen voor Vrouwen in 2018 ook wat aandacht schonk aan de vrouwen die zijn verstikt in het prostitutienetwerk, eveneens een heel risicovolle sector die barst van de criminaliteit. Maar desondanks geven de cijfers het aan: mannen voeren de gevaarlijkste jobs uit. Het een en ander wordt ook bevestigd door de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden. Daarbij gaf 20,5% van de mannen aan dat ze vaak of altijd gevaarlijk werk verrichten, terwijl dat bij de vrouwen slechts 9,9% bedroeg.
Lopen mannen of vrouwen meer risico op een bedrijfsongeval? Uit de cijfers blijkt dat we qua risico meer voor mannen te vrezen hebben, behalve als het gaat over psychische letsels. Dat valt vooral te verklaren door het feit dat er meer mannen werken in risicovolle sectoren, sectoren waar het risico op lichamelijke letsels groter is. En dat terwijl er in stressgevoelige sectoren meer vrouwen werken, waardoor zij een grotere kans hebben op het ontwikkelen van een burn-out. Dat het verschil tussen mannen en vrouwen minder uitgesproken is dan te verwachten valt, komt onder andere omdat er de afgelopen jaren sterk is ingezet op preventie. Daarbij ging de aandacht uit naar de meest risicovolle sectoren, de sectoren waarin vooral mannen aan de slag zijn.