Gevolgen van inademen asbest
We weten intussen allemaal wel dat het inademen van asbest een oorzaak is voor de ontwikkeling van asbestose en longkanker. Ook andere aandoeningen worden geassocieerd met het inademen van asbest. Anderzijds hoeft een enkele blootstelling nog niet automatisch te impliceren dat je ook ziek zal worden: de duur van die blootstelling speelt immers een belangrijke rol. Weet wel dat de gevolgen van het inademen van asbest niet meteen zichtbaar zullen zijn. Vaak ontstaan de eerste problemen zelfs meer dan tien jaar later.
Waarom is asbest zo gevaarlijk?
Laten we allereerst duidelijk zijn: in gebonden toestand vormt asbest helemaal geen gevaar voor de gezondheid. Dat is wel zo indien de asbestvezels loskomen en ingeademd worden. Die vezels zullen zich dan nestelen in de longblaasjes en verspreiden zich zo naar de weefsels en de lymfebanen. Via de lymfebanen kunnen ze op volledig andere locaties in het lichaam terechtkomen. Pas na verloop van tijd zullen allerhande problemen zich beginnen stellen. Asbestplaten komen nog steeds voor in allerhande gebouwen. Soms weten we zelfs niet dat het om asbest gaat. De vezels kunnen bijvoorbeeld vrijkomen bij het boren in de muur, het breken van een asbestplaat of het zagen in een asbestplaat of -muur. Wat zijn de gevolgen van asbest? Lees verder[/caption]
Risico op diverse aandoeningen
De meeste asbestziekten zullen pas tientallen jaren na de blootstelling plaatsvinden. Bovendien zijn ze (bijna) niet te genezen. Ongeveer 1600 Nederlanders zouden jaarlijks overlijden ten gevolge van dergelijke asbestziekten.
Asbestose: een afname van de longcapaciteit met risico op overbelasting van het hart. Het ontstaat enkel na een langdurige blootstelling en er is geen effectieve behandeling mogelijk. Asbestose geniet ruime erkenning als beroepsziekte.
Asbestpleuritis: Ontsteking in de regio van de longen. Het ademhalen doet pijn en de pijn kan bovendien ook uitstralen naar de schouders, de nek en de buik. Deze asbestziekte kan ook optreden bij matige blootstellingen aan asbest. De patiënt kan herstellen van asbestpleuritis.
Diffuse pleuraverdikkingen: Er treden verdikkingen op aan het binnenste borstvlies. Door die verdikking kan kortademigheid ontstaan, toch in minder sterke mate dan bij asbestose. Deze beroepsziekte komt voornamelijk voor bij patiënten die in het verleden beroepshalve blootgesteld werden aan asbest.
Longkanker: Inademing van asbestvezels verhoogt eveneens de kans op het krijgen van longkanker. Er is echter een zeer hoge blootstelling noodzakelijk, waarbij die blootstellingsduur kan oplopen tot tien jaar. Rokers hebben op hun beurt extra risico’s op de ontwikkeling van longkanker.
Mesothelioom: Deze vorm van kanker is vrij zeldzaam maar komt vaker voor bij mensen die aan asbest werden blootgesteld. De tijd tussen de blootstelling en het ontstaan van de ziekte kan tot veertig jaar in beslag nemen. Ook een beperkte of indirecte blootstelling aan asbestkan volstaan voor het ontwikkelen van deze kankervorm. Denk bijvoorbeeld aan vrouwen van asbestwerkers die slechts indirect met de vezels in contact kwamen. Deze aandoening zal vrij snel in het overlijden resulteren.
Verband met de blootstellingsduur
Bovenstaande aandoeningen toonden al aan dat er een verband bestaat tussen de duur van de blootstelling en de kans op de ontwikkeling van een van de asbestziekten. In de praktijk spreekt men hier van een vezeljaar waarbij zowel de blootstellingsduur (240 werkdagen van acht uur) en de blootstellingsconcentratie (vezels/cm³) in rekening worden gebracht. Een enkel vezeljaar is gelijk aan 1 vezel per cm³ per arbeidsjaar. Voor de ontwikkeling van longkanker en het mesothelioom geldt er geen ondergrens. Ook een geringe blootstelling kan hier dus volstaan. Wel neemt de kans duidelijk toe bij een grotere blootstelling. Voor de ontwikkeling van asbestose is er dan weer een ondergrens die kan oplopen tot 25 vezeljaren. Gezien asbestwerkers voor medio jaren ’80 blootgesteld werden aan wel heel hoge concentraties van asbestvezels, konden zij na tien arbeidsjaren reeds die ondergrens bereiken. Hoewel er voor het ontstaan van longkanker geen ondergrens is, haalt de medische literatuur aan dat er eveneens een duidelijke risicoverhoging is bij een blootstelling vanaf 25 vezeljaren. Kortom: bij een enkele keer inademen van asbestvezels blijft het risico vrij beperkt maar, althans theoretisch, niet onbestaande. De meeste asbestziekten zullen pas jaren later ontstaan en dat bij grote en langdurige blootstellingen. Op korte termijn zal je overigens nooit merken of je al dan niet asbest ingeademd hebt. Dat aantonen blijkt dan ook onmogelijk te zijn. Gelet op de lange duurtijd vooraleer problemen de kop opsteken en de moeilijke bewijslast, genieten de diverse asbestziekten erkenning als beroepsziekte.