Cobouw.nl | GRONINGEN – Voor de gelegenheid heeft Inger Reeskamp de balansventilatie op de hoogste stand gezet. Een stofzuigerachtiggeluid komt er uit de gangkast. “Ik heb hem normaal altijd uit staan hoor”, zegt ze.
Buiten is de temperatuur aangenaam, heel anders dan in de winter. Maar Reeskamp zegt de ramen altijd open te hebben. Dit blijkt onontkoombaar om aan frisse lucht te komen want bescheiden klapraamjes of ventilatieroosters ontbreken. “In de winter draag ik binnen twee truien en soms nog een das. De verwarming blijft uit om niet voor de buitenlucht te stoken.” De balansventilatie in het appartementencomplex waar Reeskamp woont, langs het spoor bij station Groningen Noord, faalt volgens haar volledig. Al vanaf de oplevering van de woningen in 1987 is daarover een strijd gaande met de corporatie. Na 22 jaar lijken de bewoners hun gelijk te hebben gekregen. Het Rotterdamse ingenieursbureau BBA Binnenmilieu onderschrijft in een rapport, gemaakt op verzoek van de Groningse rechtbank, de grieven van de bewoners. Om zover te komen, hadden deze – ook figuurlijk – een lange adem nodig. Reeskamp: “Een paar jaar geleden was ik er helemaal klaar mee, ik wilde zo weg want het schoot al zo lang niet op. Maar ik wilde ook niet dat de corporatie er zo makkelijk mee zou weg komen.” Ze bleef en heeft zich sindsdien met extra overgave vastgebeten in de materie. Alle nieuws over binnenmilieu en balansventilatie volgt ze op de voet. “Bij de corporatie gaan ze ervan uit dat huurders dom zijn”, zegt ze smalend. In plaats van de problemen aan te pakken, werd jarenlang ‘beleid’ op ons losgelaten. Wanneer iemand belde was de vraag: waarvoor belt u? Dan lag het antwoord klaar: met die balansventilatie is niets aan de hand.” Een greep uit de naar nu blijkt terechte klachten: het systeem is lawaaiig, veroorzaakt tocht door verkeerd geplaatste en te krappe ventielen en doet bovenal niet waarvoor het is bedoeld: zorgen voor gezonde binnenlucht.
Verbeteringen
Hun eerste succes boekten de klagers nog maar recent. Corporatie Lefier liet in 2007 en 2008 een aantal verbeteringen doorvoeren. Volgens BBA Binnenmilieu-onderzoek zijn die echter beneden de maat. Het systeem maakt nog steeds veel te veel lawaai en een deel van de afvoerlucht komt nog altijd door lekkages terecht in de aanvoerlucht. Bovendien is de luchtverversing meestal ontoereikend, zelfs op de door iedereen wegens geluidhinder gemeden maximumstand. Slordige uitvoering en ontwerp krijgen de schuld. Onvoldoende onderhoud en een te lange levensduur van de apparaten spelen ook een rol. “De scherpe plooibochten in de kanalen en de flexibele slangen zijn hoe dan ook ook onmogelijk goed schoon te houden”, stelt Reeskamp. Ze kent het verhaal: balansventilatie is een goed systeem mits goed ontworpen, aangebracht en vervolgens onderhouden. “Op al deze punten zit het hier fout. En niet alleen hier. In de praktijk gaat het vaak en grondig fout”, ziet ze. “Het is hoog tijd voor een meldpunt dat alle klachten verzameld. Om voor de overheid de schaal aan te tonen waarop dit ventilatiesysteem faalt maar ook om juridisch sterker te staan bij schadeclaims.” Zie voor het volledige rapport dat BBA Binnenmilieu maakte op verzoek van de rechtbank in Groningen: www.cobouw.nl
Kostbaar
BBA Binnenmilieu adviseert voor het complex in Groningen vervanging van de afgeschreven installaties inclusief stukken leiding, ventielen en bedieningsknoppen die om allerlei redenen niet voldoen. Ook zouden enkele bouwkundige aanpassingen nodig zijn. Onderhoud en informatievoorziening aan bewoners moeten voor een blijvend juist gebruik schriftelijk moeten worden vastgelegd. Een alternatief is het aanbrengen van ventilatieroosters, bijvoorbeeld in combinatie met mechanische afzuiging. Of balansventilatie in combinatie met roosters gestuurd op basis van CO2-meting. Boven de ramen is nu geen ruimte voor roosters. Het glas zou daarom moeten worden vervangen. Dat maakt deze opties kostbaar. Bij alle oplossingen gaat het overigens om duizenden euro’s per woning.