Op 29 maart 2016 is de nieuwe MobielSchadeMelden-app gelanceerd die op termijn de papieren schade aanrijdingsformulier moet doen vervangen. De app is een initiatief van het Verbond van Verzekeraars, de politie en verkeerskundig ICT-bureau VIA, en is onder andere bedoeld om schademeldingen in de toekomst makkelijker te maken. Of dit in de praktijk ook het geval zal zijn, moet nog blijken.
Als er een verkeersongeval heeft plaatsgevonden, kan een ingevuld schade aanrijdingsformulier dienen als belangrijk bewijsdocument. Na de aanrijding vullen beide partijen het aanrijdingsformulier in waarbij er ook een tekening gemaakt wordt van de toedracht van het ongeval. Beide partijen dienen het formulier vervolgens te ondertekenen. Zeker in gevallen waarbij één van de partijen achteraf een andere verklaring geeft over de toedracht van het ongeval, kan het aanrijdingsformulier als bewijs dienen voor de stelling dat de tegenpartij aansprakelijk is voor het ontstaan van het ongeval.
Wat is nu de juridische bewijskracht van een aanrijdingsformulier? Uit jurisprudentie blijkt dat een door beide partijen ingevuld en ondertekend aanrijdingsformulier voorshands bewijs (een bewijsvermoeden) oplevert, omdat het wordt aangemerkt als een onderhandse akte in de zin van artikel 156 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). Dat betekent dat de rechter ervan uitgaat dat de schade is ontstaan conform de oorzaak zoals partijen die op het aanrijdingsformulier hebben ingevuld c.q. getekend. Er staat wel tegenbewijs open voor de partij die aanvoert dat het aanrijdingsformulier onjuist is ingevuld. Maar als de tegenpartij niet slaagt in het leveren van dit tegenbewijs, is het aanrijdingsformulier voor de rechter in beginsel leidend.
In een zaak waarbij een caravanhouder schade aan zijn caravan had opgelopen en daarvoor de exploitant van de caravanstalling aansprakelijk had gesteld, hadden beide partijen het aanrijdingsformulier ingevuld. In het voorgedrukte vak 13 ‘Situatieschets van de aanrijding’ ontbrak een tekening, maar er stond geschreven: “Bij het verplaatsen van de Caravan door de tegenpartij”. Het formulier was door beide partijen ondertekend. Vervolgens heeft de exploitant richting zijn eigen verzekeraar aangegeven dat niet hij, maar een derde persoon aansprakelijk is voor de schade, omdat die hem had geholpen bij het verplaatsen van de caravan. Het Hof Amsterdam oordeelt in zijn arrest van 15 januari 2013 dat het aanrijdingsformulier een bewijsvermoeden oplevert en derhalve wordt voorshands aangenomen dat de schade aan de caravan is ontstaan door de verplaatsing. De exploitant wordt wel toegelaten om tegenbewijs te leveren, in casu door middel van het horen van getuigen.
Hoe zal dit nu gaan bij het gebruik van de app?
Op één toestel wordt de app ingevuld (of de gegevens worden ingevuld via de website mobielschademelden). Er wordt gebruik gemaakt van een digitale handtekening die men met een SMS code ontvangt. De andere partij bevestigt vervolgens de melding met behulp van deze sms-code en geeft daarmee zijn akkoord dat de gegevens (en dus ook de toedracht van het ongeval) naar waarheid zijn ingevuld. Na afloop ontvangen beide partijen een bericht per e-mail met inloggegevens (als zij nog geen account hebben). De schademelding die partijen samen hebben ingevuld, wordt vervolgens toegevoegd aan de accounts van beide partijen, zodat zij het zelf kunnen downloaden en versturen naar hun eigen verzekeraar. Eenmaal thuis aangekomen, kunnen partijen de schademelding online controleren en zo nodig aanvullen.
De vraag is of het gebruik van de app fraude in de hand kan werken. Uiteraard kunnen partijen ook op het papieren aanrijdingsformulier achteraf nog teksten en tekeningen erbij schrijven, maar doordat partijen elkaar een ‘doordrukexemplaar’ verstrekken, is achteraf relatief eenvoudig aan te tonen dat de tegenpartij er iets bij heeft geschreven. Als partijen thuis achteraf online nog gegevens wijzigen, lijkt dit op het eerste oog lastig aan te tonen. Tenzij dit goed wordt geregistreerd. Ook is het nog onduidelijk wat de bewijskracht is van een via de app gemelde schade.
Het is nog afwachten hoe één en ander in de praktijk zal uitpakken. In ieder geval is het goed om ervoor te zorgen dat je mobiel voortaan voldoende is opgeladen.