De NOS noemde het eind 2022 de ‘vergeten’ pandemie. Het gaat over de mensen die na een corona-besmetting te maken krijgen met long covid. Er is nog steeds weinig bekend over long covid. Dit zorgt ervoor dat het ook onduidelijk is hoe groot de schade is die mensen uiteindelijk op gaan lopen. Deze schade is fysiek, mentaal en financieel. Het is lastig om iemand aansprakelijk te stellen voor jouw coronabesmetting. Toch kan dit soms wel.
Aansprakelijke werkgevers
Eerder gaf SAP advocaat Mark de Hek een interview over coronaclaims. Hierin legde hij uit dat het in bepaalde gevallen mogelijk is om de werkgever aansprakelijk te stellen voor een coronabesmetting. Wel kan het heel lastig zijn om aan te tonen dat de besmetting ook daadwerkelijk op de werkvloer heeft plaatsgevonden. Niet ieder virusdeeltje leidt automatisch tot een besmetting. En er zijn de dingen als incubatietijd (hoe lang het duurt tot je klachten krijgt na een besmetting), de periode waarin iemand die het coronavirus heeft besmettelijk is en andere dingen.
Een zaak
Eind december heeft de rechter in Amsterdam geoordeeld dat een werkgever inderdaad aansprakelijk is voor de besmetting van een werknemer. En niet alleen voor de besmetting, ook voor de schade die daardoor is opgelopen. De rechter zegt dat het waarschijnlijk is dat de werknemer tijdens het werk besmet is, omdat de werkgever niet genoeg heeft gedaan om besmettingen te voorkomen.
De werknemer was verpleegkundige van ouderen met een beperking. Ze werkte in een zorginstelling. Binnen deze zorginstelling droegen de verpleegkundigen in het begin van de coronacrisis persoonlijke beschermingsmiddelen als ze in de woonruimtes van besmette bewoners aan het werk waren. Wanneer ze bijvoorbeeld op de gang liepen of bij bewoners waren die niet besmet waren werden deze beschermingsmiddelen niet gebruikt. Toen de verpleegkundige al snel positief testte, stelde zij haar werkgever hiervoor aansprakelijk.
Vragen van de rechter
Omdat de werkgever deze aansprakelijkheid niet aanvaardde, ging de werknemer naar de rechter. Voor de rechter zijn er bij zo’n soort geval twee vragen: is het aannemelijk dat de werknemer op het werk besmet is? En: heeft de werkgever aan de zorgplicht voldaan? Omdat de werknemer onbeschermd gewerkt had met bewoners die later besmet geweest bleken of vlak erna positief testten en omdat het houden van anderhalve meter afstand onmogelijk is, vindt de rechter het aannemelijk dat de besmetting op het werk is opgelopen.
Risico’s
De werkgever had een instructie gegeven dat bij lichamelijk contact met besmette bewoners beschermingsmiddelen gedragen moesten worden. Er moest alleen door een arts bevestigd worden dat iemand besmet was, voordat deze beschermingsmiddelen gebruikt konden worden. De werknemer was geen arts. De werkgever zei hierover dat ze door haar eigen ervaring in had kunnen schatten of het beter was om toch de beschermingsmiddelen te dragen. De rechter is het hier niet mee eens, omdat dit niet in de instructie gemeld wordt. De werkgever heeft altijd aan de werknemers laten weten dat het volgen van de instructie heel belangrijk is. Volgens de rechter heeft de werkgever dus te grote risico’s genomen en is hierom aansprakelijk.
Betekent dit dat iedere rechter in alle gevallen deze uitspraak zal doen? Nee, dat is zeker niet het geval. Zulke zaken hangen heel erg af van de omstandigheden. Meestal zal het ontzettend lastig zijn om te bepalen waar een besmetting plaatsgevonden heeft. Dit zal vaak eindigen in erg lange discussies met de (verzekeraar van de) werkgever.
