Onlangs verscheen in het nieuws dat de Consumentenbond waarschuwt voor ‘ronduit gevaarlijke’ traphekjes. Het zou gaan om vier verschillende soorten hekjes, te koop bij Praxis, Bol.com en Wehkamp. De Consumentenbond testte in totaal zeven soorten traphekjes, meer dan de helft daarvan had dus ernstige tekortkomingen. Volgens de verpakking voldoen de geteste traphekjes aan de Europese veiligheidsnorm, maar in de praktijk blijken ze toch onveilig. De bond vindt het onbegrijpelijk dat producten die worden aangeschaft voor de veiligheid van baby’s en peuters zulke ernstige gebreken vertonen en toch gecertificeerd zijn. Peuters kunnen de betreffende hekjes optillen, openen of er met gemak onderdoor.
Opvallend is dat één van de traphekjes (de Jeweret Emma) al eerder zeer slecht uit de test kwam, waarna deze uit de handel werd gehaald. Sinds dit voorjaar blijkt deze echter weer onveranderd in de winkels te liggen.
Steeds vaker duiken berichten op van de Consumentenbond of producenten zelf, waarin zij consumenten waarschuwen voor de (mogelijke) schadelijkheid van hun producten. Veelal wordt hun de mogelijkheid geboden om deze bij de winkelier in te leveren tegen vergoeding van de koopprijs. Als blijkt dat een product gebreken vertoont, kan een waarschuwings- of zelfs terughaalplicht op de producent rusten. Wanneer dit het geval is hangt af van de omstandigheden van het geval, waaronder de vraag of sprake is van een reële kans op schade. Op de producent rust de verplichting op de hoogte te blijven van de risico’s die mogelijk aan zijn producten zijn verbonden. Hij moet vervolgens ook de nodige maatregelen nemen om deze risico’s te voorkomen.
Indien een product toch schade toebrengt aan de consument, dan kan de consument de producent aanspreken. De producent is (risico-)aansprakelijk als er schade is ontstaan door een gebrek in het product. Een product is gebrekkig indien het niet de veiligheid biedt die men daarvan mag verwachten. Of dit het geval is moet worden beoordeeld in het licht van alle omstandigheden van het geval, waaronder het redelijkerwijs te verwachten gebruik van het product en het tijdstip waarop het product in het verkeer werd gebracht.
Bij de vraag welke veiligheid van het product mocht worden verwacht zijn objectieve criteria beslissend. Het gaat dan ook niet om de subjectieve verwachtingen van de consument in het concrete geval, maar om de gerechtvaardigde verwachtingen die bestaan over de veiligheid daarvan bij het algemene publiek op het moment dat het product in het verkeer werd gebracht. Van een traphekje kan (op zijn minst) worden verwacht dat het peuters ervan weerhoudt van de trap af te vallen. Indien een peuter met gemak onder het hekje door kan, dit zelf kan openen of optillen, lijkt een gebrek aannemelijk. Hopelijk zullen de producenten de waarschuwing van de Consumentenbond serieus nemen en de betreffende producten uit de handel halen, zodat ongevallen worden voorkomen.
