Toen ik meer dan 10 jaar geleden mijn afstudeerscriptie schreef over de toen net opgerichte Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschade N.V. (de NHT) begon ik de inleiding van mijn scriptie met de krantenkop: ‘Dit is alleen nog maar het begin’. Het was de titel van een uitgebreid artikel in de speciale editie van het NRC op 13 maart 2004 naar aanleiding van de bloedige aanslag in Madrid op 11 maart 2004. In het artikel kwam de internationale bekende onderzoeker de heer W. Lanquer uitgebreid aan het woord. Hij stelde ondermeer: ‘De aanslag in Spanje, is de bloedigste terreuractie ooit in Europa. Toch is het waarschijnlijk maar een voorbode van het tijdperk van het megaterrorisme dat er aan komt.’
Voor een deel kreeg deze onderzoeker gelijk. Zo kreeg hij gelukkig geen gelijk in zijn voorspelling dat het aantal slachtoffers per terroristische aanslag in Europa zou toenemen ten opzichte van de aanslag in Madrid. Daar kwamen 191 mensen om en raakten 1857 mensen gewond. Wel krijg hij gelijk dat heel Europa sinds de aanslag in Madrid te maken zou krijgen met een toenemend aantal terroristische aanslagen.
Bovendien lijkt het erop dat met de recente aanslagen in Parijs een nieuwe trend is ingezet. Waren de aanslagen op het World Trade Center (2001), in Madrid (2004) en in London (2005) juist bedoeld om zoveel mogelijk dood en verderf te zaaien, de recente aanslag op de journalisten van Charlie Hebdo in Parijs is vooral een aanslag op de Westerse normen en waarden. Dat maakt de impact ook zo groot.
Maar wat heeft de NHT hier nu mee van doen?
Na de aanslagen van 11 september 2001 stond de verzekeringswereld op zijn kop. Gevolgen van terrorisme werden niet meer verzekerbaar geacht. Er was immers niet meer voldaan aan de belangrijkste voorwaarde van verzekerbaarheid, namelijk het kunnen voorspellen van het totale schadebedrag.
Dit betekende dat de (internationale) herverzekeraars zich terugtrokken van de verzekeraarsmarkt zodat er wereldwijd een gigantisch verzekeringsprobleem ontstond. Het zijn namelijk de herverzekeraars die ervoor zorgen dat de ‘normale’ verzekeraars producten kunnen verzekeren. Dit betekende bijvoorbeeld dat vliegtuigmaatschappijen in de weken na 11 september hun vliegtuigen aan de grond moesten houden vanwege de onverzekerbaarheid daarvan.
De onverzekerbaar van het terrorismerisico in het leven van alle dag was echter maatschappelijk onaanvaardbaar. Er werd naarstig op zoek gegaan naar een (structurele) oplossing. In Nederland werd in 2003 deze oplossing gevonden middels de oprichting van de NHT. Kern van de oplossing is dat alle verzekeraars bij elkaar dekking blijven bieden aan het terrorismerisico (via de NHT) tot een maximumbedrag 1 miljard euro per jaar. Een limitering van het risico dus.
Hoewel met de oprichting van de NHT het ‘leven van alle dag’ weer door kon gaan, is er veel kritiek te leveren op de consequenties van deze verzekeraarsconstructie. Kritiek die nu weer actueel wordt met de recente aanslagen in Parijs. Laten we hopen dat we in Nederland voorlopig niet – beter nooit – te maken zullen hebben met de NHT.
