Adopties uit Sri Lanka; Signalen aan het Ministerie van Justitie (deel 2/4)

Bij adopties worden baby’s of jonge kinderen uit het buitenland gehaald naar Nederland. Daarbij speelt de Nederlandse overheid een grote rol. Die kon adopties verbieden uit een bepaald land, of voorwaarden stellen en controleren of de voorwaarden werden nageleefd. In het belang van het geadopteerde kind, althans, dat is de theorie.

Signalen aan het Ministerie van Justitie

Meerdere keren wordt het Ministerie van Justitie begin jaren ’80 opgeroepen harder en strenger op te treden tegen adoptie-instanties. Zo komt een twintigtal West-Europese bemiddelingsinstellingen in mei 1981 in Wageningen bijeen voor een congres. Geconstateerd wordt dat zich steeds vaker adoptieschandalen voordoen. Daarom moet er een internationale gedragscode komen om te dat te voorkomen. Ze willen een einde maken aan de groei van het aantal personen dat zich met adoptie bezighoudt, die zich onvoldoende rekenschap geven van het belang van de kinderen. Het Ministerie van Justitie is er bekend mee dat kinderen worden geadopteerd zonder of met vervalste papieren, maar uit angst voor een negatieve pers is er nooit iets aan gedaan, aldus een bestuurslid van Wereldkinderen in de NRC op 16 mei 1981. Enkele dagen later staat in de Telegraaf dat deze twintig organisaties vinden dat de overheid strikt toezicht moet houden en dat toen al bekend was dat een groot deel van kinderen op minder betrouwbare wijze of zelf illegaal is geadopteerd. Toen was al bekend dat er heel veel mis was en dat er moest worden ingegrepen.

De Stichting interlandelijke adoptie en jeugdwelzijn (Bia) dringt er bij het Ministerie van Justitie op aan dat streng controle gehouden wordt op adoptiebemiddelaars. Er moet volgens de stichting worden overgegaan worden tot een vergunningenstelsel, zodat door strenge voorwaarden een eind gemaakt kan worden aan malafide adoptiepraktijken aldus de NRC op 10 juli 1981. Ook de Tweede Kamercommissie van Justitie dringt er bij de staatssecretaris op aan dat vergunningen tot bemiddeling uitsluitend worden afgegeven aan organisaties die voldoen aan strenge eisen van betrouwbaarheid en professionaliteit. De staatssecretaris van Justitie zegt in 1981 effectievere sancties toe, maar deze zijn nooit gekomen.

Een van de instanties die zich met adopties uit onder andere Sri Lanka bezig hield was Flash. Deze stichting was in 1979 opgericht. Per 9 september 1991 stopte Flash met de adopties uit Sri Lanka. Door de totstandkoming van een nieuwe adoptiewet werd het de bemiddelaars op Sri Lanka steeds moeilijker gemaakt bij de gerechtelijke adoptieprocedures. Per 1 oktober 1992 ziet Flash uit financiële overwegingen af van haar professionele status. Flash heeft meegewerkt aan duizenden adopties. Veel geadopteerde kinderen en nu volwassenen weten echter niet wie hun biologische ouders zijn.

In de volgende blog aandacht voor de verhouding tussen de overheid en Flash. In de laatste blog wordt ingegaan op de regelgeving, van de Grondwet tot het Aanvullend verdrag inzake de afschaffing van de slavernij, de slavenhandel en met slavernij gelijk te stellen instellingen en praktijken.

Op 28 maart 2018 besteed Zembla aandacht aan dit onderwerp. SAP Advocaten onderzoekt hoe deze praktijken hebben kunnen gebeuren, en wat er gedaan kan worden om de schade van de betrokkenen te herstellen. Mocht u nog informatie of vragen hebben, stuurt u mij dan gerust een mail.